تحلیل فضای مکان های استقرار شعب بانک ها با استفاده از gis مطالعه موردی: شعب بانک های منطقه سه شهر اصفهان

عنصر اصلی در جوامع انسانی, به خصوص جوامع شهری، جمعیت آن جوامع است. جمعیت ساکن، نیازمند خدمات گوناگونی است و دسترسی به این خدمات از مهمترین مسایل جوامع شهری به شمار می آید. بانک ها، یکی از انواع خدماتی هستند که در ردیف خدمات دفتری طبقه بندی می شوند. تعداد شعب مورد نیاز از یک طرف و مکان استقرار شعب و میزان دسترسی مردم به آن از طرف دیگر، مهمترین دغدغه مسوولان و برنامه ریزان، در جهت تأسیس و مکان گزینی شعب است. هدف این پژوهش، مطالعه نحوه استقرار شعب بانک ها با تأکید بر جمعیت، نحوه استقرار شعب بانک ها در ارتباط با کاربری های مجاور از نظر میزان سازگاری یا ناسازگاری و ارایه پیشنهادهایی جهت بهبود فضایی شعب بانک های منطقه سه شهر اصفهان، به صورت نقشه، است. مکان مورد مطالعه در این پژوهش، منطقه سه شهر اصفهان می باشد که یکی از مناطق چهارده گانه شهرداری است و جامعه آماری شعب بانک های این منطقه می باشد. پژوهش از نظر هدف، کاربردی و از نظر روش شناسی تحلیلی ـ قیاسی و توصیفی است. به منظور گردآوری مطالب و داده ها از روش میدانی به صورت پیمایشی و روش کتابخانه ای ـ اسنادی استفاده شده است. در بخش تحلیل فضایی، نحوه استقرار شعب بانک ها در ارتباط با جمعیت ساکن بررسی شده و تعداد شعب در ارتباط با تراکم جمعیت و همچنین میزان دسترسی جمعیت ساکن به شعب موجود در محیط نرم افزار arc map، مورد بررسی قرار گرفته است. در ادامه با استفاده از ماتریس سازگاری و وضعیت استقرار شعب و تحلیل آن با کاربری های مجاور، میزان سازگاری شعب بانک ها با کاربری های مجاور با استفاده از نرم افزار arc gis، تعیین شده است. در بخش بعد عوامل موثر در تصمیم گیری برای استقرار شعب بانک، مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته و با استفاده از نظر متخصصین تصمیم گیرنده در این مورد، تعداد 7 شاخص مهم از میان شاخص های مختلف انتخاب شده و با نظر متخصصین و استفاده از روش فرایند تحلیل سلسله مراتبی (ahp)، امتیاز بندی گردیده است. در ادامه نقشه های مرتبط با شاخص های منتخب تهیه شده و پس از تجزیه و تحلیل در محیط arc map، و ترکیب نقشه شاخص ها با توجه به امتیاز هر یک از آنها، نقشه نهایی پیشنهادی تهیه گردید که در آن، قسمت های مختلف منطقه مورد مطالعه، جهت استقرار شعب بانک، امتیاز دهی شده است. در نهایت این نتیجه حاصل شد که استقرار شعب بانک های منطقه سه در ارتباط با جمعیت ساکن و تراکم آنها مناسب نمی باشد و دسترسی در برخی قسمت های منطقه نسبتاً ضعیف تر می باشد. همچنین از نظر میزان سازگاری کاربری های مجاور بانک در منطقه، ناسازگاری نسبتاً بالایی مشاهده گردید. واژه های کلیدی: تحلیل فضایی، سیستم اطلاعات جغرافیایی، بانک، منطقه سه شهر اصفهان، مکان یابی، gis.